OERMENS OP INTERNET
Vroeger wilde ik hersenonderzoeker, apen observator of sportdocent worden. Die eerste twee wist ik nooit goed waarom, nu wel. Ik ben geïnteresseerd in het gedrag van de leukste diersoort die er bestaat… de mens. Daarom heb ik lang in de marketing gezeten, want klantgedrag ligt niet ver bij apenonderzoek vandaan. Al sinds mijn scriptie was ik gegrepen door technologische vernieuwing. We lachen nu om mijn scriptie onderwerp uit 1996: “de elektronische snelweg”.
Na het internet zijn we nu in een volgende wave van transformatieve veranderingen gekomen: een door AI gedreven wereld. Welke impact hebben al die veranderingen op ons gedrag, onze biologie, onze omgeving… kortom hoe passen we ons aan (of juist niet). En passen wij de omgeving aan of andersom? De natuur heeft ons altijd doen aanpassen aan de omgeving, we lopen niet meer in een berenvel rond en knuppelen niet het eerste de beste beest dood. Al zitten we met de hedendaagse slachterijen hier weer niet zo ver vandaan.
Technium tijdperk
Verandering is een constante, echter de snelheid van verandering is exponentieel geworden, wat voor ons mensen een moeilijk te vatten begrip is. We leven in een baanbrekend tijdperk waarin grenzen tussen biologie en technologie vervagen. In het hart van dit zogenaamde ‘Technium tijdperk’ staan we aan de vooravond van een radicale evolutie, waarin technologie niet langer een extern iets is, maar een integraal onderdeel van het leven zelf. Dit tijdperk markeert de opkomst van het ‘Zevende koninkrijk van het leven’, een concept waarin de grens tussen biologie en technologie vervaagt.
Symbiotische relatie mens en machine
Biologische processen en kunstmatige systemen vloeien naadloos in elkaar over, waardoor een symbiotische relatie ontstaat tussen mens en machine. Hoe spannend is dat! Het Technium tijdperk weerspiegelt een stadium waarin technologie onze realiteit niet alleen aanvult, maar actief transformeert en uitbreidt. Een treffend voorbeeld van deze vervaging is de opkomst van biomedische implantaten, zoals neurale interfaces die het brein direct met computers verbinden. Bedrijven als Neuralink werken aan technologieën waarmee mensen hun digitale apparaten kunnen bedienen met alleen hun gedachten, een concept dat eens sciencefiction leek.
Op het gebied van genetica zien we CRISPR-Cas9, een revolutionaire techniek waarmee wetenschappers het DNA van organismen nauwkeurig kunnen wijzigen. Deze technologie heeft het potentieel om genetische aandoeningen te genezen en landbouwgewassen te verbeteren, wat de menselijke gezondheid en voedselzekerheid ten goede komt. Een ander voorbeeld is de ontwikkeling van biohybride robots. Deze robots combineren levende cellen met synthetische structuren, waardoor machines ontstaan die zichzelf kunnen genezen (repareren) en zich aanpassen aan hun omgeving. Dergelijke ontwikkelingen brengen ons dichter bij een toekomst waarin biologische en technologische systemen samenvloeien.
De opkomst van synthetische biologie is er dan ook nog, waarbij organismen worden ontworpen om specifieke taken uit te voeren, zoals het reinigen van vervuilde waterbronnen of het produceren van duurzame brandstoffen. Deze technologie belooft een nieuw tijdperk van milieubeheer en energieproductie. Dit tijdperk omarmt het idee dat technologische entiteiten hun eigen ‘leven’ kunnen hebben, in de zin van groei, adaptatie en misschien zelfs een vorm van ‘bewustzijn’. Dit heeft diepgaande implicaties voor hoe we interactie hebben met onze omgeving, hoe we onszelf zien en hoe de toekomst van onze planeet vorm krijgt.
Biologie en technologie verstrengeld
In het Technium tijdperk is het duidelijk dat de toekomst niet alleen biologisch of technologisch zal zijn, maar een intrigerende mengeling van beide. De fundamenten van leven en bestaan zoals wij die kennen zullen opnieuw gedefinieerd worden, wat direct fundamentele vragen oproept over wat het betekent om mens te zijn.
Technologische gelijkenis: een mix van angst en bewondering
Naarmate de grenzen tussen mens en machine vervagen, groeit een mengeling van angst en fascinatie. Deze gevoelens verergeren als technologie menselijke taken overneemt en meer op ons gaat lijken, zoals bij de AI-app Call Annie, die zowel angst als waardering opwekt. Er heerst bezorgdheid over het verlies van onze unieke menselijke identiteit, met AI die creatief en empathisch reageert, waardoor onze eigen kwaliteiten minder uniek lijken. Angst voor controleverlies speelt ook een rol, vooral bij technologieën die onze gedachten kunnen lezen of beïnvloeden. De impact op de arbeidsmarkt is een ander belangrijk punt, waarbij technologie banen verdringt maar ook nieuwe creëert. Ethiek rondom geavanceerde technologieën zoals genetische modificatie blijft cruciaal. Een complexe mix dus van fascinatie en vrees.
“De meest succesvolle technologie noemen we geen eens technologie meer. We maken er allemaal op zo’n grote schaal gebruik van, dat het onze tweede natuur is." - Koert van Mensvoort
